02-05-2024, 07:20 PM
Hayvan Fizyoterapistliği Nedir ?
Günümüzde, hayvanların sağlığına verilen önem arttıkça, veteriner tıbbında da çeşitli uzmanlık alanları ortaya çıkmaktadır. Bu alanlardan biri de hay fizyoterapistliğidir. Hayvan fizyoterapistleri, özellikle köpekler, kediler, atlar ve diğer evcil hayvanlar üzerinde gerekli görüldüğünde fizik tedavi uygulayarak, onların sağlıklarını korumaya ve iyileştirmeye çalışan uzmanlardır.
Tarihçe
Hayvanlarda fizyoterapi, Kuzey Kıbrıs ve Türkiye’de yeni bir alan olarak algılanmasına rağmen dünyada 1960’lardan beri uygulanmaktadır. 1960’larda at yarışlarının popülaritesinin artmasıyla Avrupa’da ilgi çekmiş ve ilk olarak 1967’de Sir Charles Strong (fizyoterapist) “Equine Physiotherapy” adlı kitabı yayınlamıştır. 1980’lerde Avrupa’da, 1990’larda ise Amerika’da köpeklerde fizyoterapi uygulamaları başlamıştır. 1996 yılında APTA ve AVMA birlikte düzenledikleri bir bildiri ile “hayvanlarda fizyoterapi” uygulamalarını “hayvan yaralanmalarının rehabilitasyonunda kullanılan non-invaziv teknikler” olarak tanımlamıştır. Günümüzde fizyoterapi uygulamaları özellikle at, köpek ve kedilerin tedavilerinde kullanılmaktadır. Ayrıca çiftlik hayvanları, kuşlar, sürüngenler ve bazı vahşi hayvanlarda da uygulamalar vardır.
Hayvan Fizyoterapisi Hangi Durumlarda Uygulanır?
- Yaşlanma
- Travma
- Doğumsal anamoliler
- Cerrahi sonrası rehabilitasyon
- Ortopedik sorunlar (eklem rahatsızlıkları, kırıklar, yaralanmalar)
- Nörolojik sorunlar (felç, sinir hasarı)
- Kronik ağrı yönetimi
- Hareket kısıtlılıkları ve denge sorunları
Hayvan Fizyoterapistinin Görevleri Nelerdir ?
1.Değerlendirme: İlk olarak, Hayvan Fizyoterapistleri ve Veteriner Hekimler birlikte hastanın genel durumunu değerlendirir. Hayvan Fizyoterapisti hareket kısıtlılıkları, ağrı ve diğer fiziksel problemleri belirlemek için detaylı bir değerlendirme yaparlar. Değerlendirme kısmında Hayvan Fizyoterapisti ve Veteriner Hekimin birlikte çalışması çok önemlidir.
2.Tedavi Planı Oluşturma: Değerlendirme sonuçlarına dayanarak, Hayvan Fizyoterapistleri bireysel tedavi planları oluştururlar. Bu planlar, hayvanın türüne, yaşına ve sağlık durumuna göre uyarlanır. Tedavide uygulayacakları metod tedavi süresi ve diğer bilgileri hasta sahiplerine vererek hasta sahipleriyle de anlaşıp tedavi sürecini başlatırlar.
3.Egzersiz Programları: Terapi seansları genellikle özel egzersiz programlarını içerir. Hareketlilik arttırıcı ve güçlendirici egzersizler, hayvanın kaslarını güçlendirmek ve esnekliğini artırmak için kullanılır.
4.Masaj ve El Müdahaleleri: Hayvan fizyoterapistleri, masaj, mobilizasyon ve manipulasyon ve gibi yöntemleri kullanarak, kasların gevşemesini ve kan dolaşımının artmasını sağlarlar. Bu, iyileşme sürecini hızlandırabilir.
5.Elektroterapi ve Diğer Modaliteler: Elektroterapi, lazer terapisi ultrason ve whirpool gibi birçok modern teknolojik yöntemler de hayvan fizyoterapisi pratiğinde kullanılmaktadır. Bu cihazlar, ağrıyı azaltmaya, ödemi kontrol etmeye ve iyileşmeyi desteklemeye yardımcı olabilir.
Hayvanlarda Fizyoterapi uygulamaları
** Manuel terapiler, fiziksel modaliteler ve egzersiz tedavisi olarak üç başlıkta toplanır.
Manuel terapi uygulamaları; mobilizasyonlar, masaj, manipülasyonlar, traksiyon uygulamaları, pasif hareketler, yumuşak doku teknikleri ve germelerdir.
Fiziksel modaliteler; düşük doz lazer uygulamaları, terapatik ultrason, elektrik uyarıları (NMES-TENS), diatermi, magnetoterapi, ESWT ve sıcak-soğuk uygulamalardır.
Egzersiz tedavisi ; kuvvetlendirme egzersizleri, esnekliği arttırıcı egzersizler, dayanıklılık egzersizleri, denge ve duyuyu geliştirici egzersizler ve yürüme eğitimlerini içerir. Ayrıca tedavi programlarında postür düzeltici egzersizler, pozisyonlama ve yoğun bakım uygulamaları da bulunmaktadır. Su içi egzersizler özellikle kırık sonrası ve dejeneratif eklem hastalıklarında çok yaygın olarak kullanılmakta ve faydaları bilinmektedir.
Nasıl Hayvan Fizyoterapisti Olunur ?
* Hayvan fizyoterapisti olmak isteyenler için belirli bir eğitim süreci ve yasal düzenlemeler bulunmaktadır.
* Bazı ülkelerde, hayvan fizyoterapisti olabilmek için veteriner hekim olma şartı aranırken, bazı ülkelerde ise daha spesifik bir hayvan fizyoterapisti lisansına yada yüksek lisansına ihtiyaç duyulabilir.
* Hayvan terapisti olabilmek için fizyoterapistler Avrupa, Amerika Birleşik Devletleri ve Avusturalya’da lisansüstü eğitim alabilmektedirler.
Eğitimlerle ilgili pek çok seçenek mevcuttur:
* Mesleğe fizyoterapide ya da veteriner teknikerliğinde lisans eğitimini tamamlayıp hayvan fizyoterapisinde yüksek lisans yaparak ya da Veteriner fizyoterapisinde lisans derecesini tamamlayarak (Şu anda yalnızca Harper Adams Üniversitesi’nde) giriş yapılabilir.
* Florida’daki Canine Rehabilitasyon Enstitüsü sertifikalı köpek terapisti olmak için kurslar vermektedir,
* Florida’da bulunan Hayvan Rehabilitasyon Enstitüsü At Masajı Terapisi Sertifikasyonu almak için eğitim vermektedir,
*Yakın Doğu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü’nde ülkemizin ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk “Hayvanlarda Fizyoterapi” lisans dersini açılmıştır.
* Hayvanlarla çalışmak isteyen bir fizyoterapist bir veteriner ofisinde gönüllü olarak çalışma fırsatlarını da araştırabilir. Hayvan fizyoterapistleri genellikle serbest olarak çalışmaktadır. Elbette bir kurum içerisinde çalışma imkanları da bulunmaktadır. Hastalar veteriner hekim tarafından sevk edileceği için bu konuda çevre edinmek de oldukça önemlidir.
*** Sizlere bir kaç adet görselde sunmak istedim bu alanda yapılan tedaviler hakkında aşağıda.
![[Resim: 4x8bctr.jpeg]](https://i.hizliresim.com/4x8bctr.jpeg)
![[Resim: isdquly.png]](https://i.hizliresim.com/isdquly.png)
![[Resim: ikirfej.jpeg]](https://i.hizliresim.com/ikirfej.jpeg)
![[Resim: ey3ics8.jpg]](https://i.hizliresim.com/ey3ics8.jpg)
![[Resim: i41jh32.png]](https://i.hizliresim.com/i41jh32.png)
![[Resim: 9v0qjjq.jpg]](https://i.hizliresim.com/9v0qjjq.jpg)
![[Resim: 6pdewzo.jpg]](https://i.hizliresim.com/6pdewzo.jpg)
![[Resim: r6cbwgh.jpg]](https://i.hizliresim.com/r6cbwgh.jpg)
Günümüzde, hayvanların sağlığına verilen önem arttıkça, veteriner tıbbında da çeşitli uzmanlık alanları ortaya çıkmaktadır. Bu alanlardan biri de hay fizyoterapistliğidir. Hayvan fizyoterapistleri, özellikle köpekler, kediler, atlar ve diğer evcil hayvanlar üzerinde gerekli görüldüğünde fizik tedavi uygulayarak, onların sağlıklarını korumaya ve iyileştirmeye çalışan uzmanlardır.
Tarihçe
Hayvanlarda fizyoterapi, Kuzey Kıbrıs ve Türkiye’de yeni bir alan olarak algılanmasına rağmen dünyada 1960’lardan beri uygulanmaktadır. 1960’larda at yarışlarının popülaritesinin artmasıyla Avrupa’da ilgi çekmiş ve ilk olarak 1967’de Sir Charles Strong (fizyoterapist) “Equine Physiotherapy” adlı kitabı yayınlamıştır. 1980’lerde Avrupa’da, 1990’larda ise Amerika’da köpeklerde fizyoterapi uygulamaları başlamıştır. 1996 yılında APTA ve AVMA birlikte düzenledikleri bir bildiri ile “hayvanlarda fizyoterapi” uygulamalarını “hayvan yaralanmalarının rehabilitasyonunda kullanılan non-invaziv teknikler” olarak tanımlamıştır. Günümüzde fizyoterapi uygulamaları özellikle at, köpek ve kedilerin tedavilerinde kullanılmaktadır. Ayrıca çiftlik hayvanları, kuşlar, sürüngenler ve bazı vahşi hayvanlarda da uygulamalar vardır.
Hayvan Fizyoterapisi Hangi Durumlarda Uygulanır?
- Yaşlanma
- Travma
- Doğumsal anamoliler
- Cerrahi sonrası rehabilitasyon
- Ortopedik sorunlar (eklem rahatsızlıkları, kırıklar, yaralanmalar)
- Nörolojik sorunlar (felç, sinir hasarı)
- Kronik ağrı yönetimi
- Hareket kısıtlılıkları ve denge sorunları
Hayvan Fizyoterapistinin Görevleri Nelerdir ?
1.Değerlendirme: İlk olarak, Hayvan Fizyoterapistleri ve Veteriner Hekimler birlikte hastanın genel durumunu değerlendirir. Hayvan Fizyoterapisti hareket kısıtlılıkları, ağrı ve diğer fiziksel problemleri belirlemek için detaylı bir değerlendirme yaparlar. Değerlendirme kısmında Hayvan Fizyoterapisti ve Veteriner Hekimin birlikte çalışması çok önemlidir.
2.Tedavi Planı Oluşturma: Değerlendirme sonuçlarına dayanarak, Hayvan Fizyoterapistleri bireysel tedavi planları oluştururlar. Bu planlar, hayvanın türüne, yaşına ve sağlık durumuna göre uyarlanır. Tedavide uygulayacakları metod tedavi süresi ve diğer bilgileri hasta sahiplerine vererek hasta sahipleriyle de anlaşıp tedavi sürecini başlatırlar.
3.Egzersiz Programları: Terapi seansları genellikle özel egzersiz programlarını içerir. Hareketlilik arttırıcı ve güçlendirici egzersizler, hayvanın kaslarını güçlendirmek ve esnekliğini artırmak için kullanılır.
4.Masaj ve El Müdahaleleri: Hayvan fizyoterapistleri, masaj, mobilizasyon ve manipulasyon ve gibi yöntemleri kullanarak, kasların gevşemesini ve kan dolaşımının artmasını sağlarlar. Bu, iyileşme sürecini hızlandırabilir.
5.Elektroterapi ve Diğer Modaliteler: Elektroterapi, lazer terapisi ultrason ve whirpool gibi birçok modern teknolojik yöntemler de hayvan fizyoterapisi pratiğinde kullanılmaktadır. Bu cihazlar, ağrıyı azaltmaya, ödemi kontrol etmeye ve iyileşmeyi desteklemeye yardımcı olabilir.
Hayvanlarda Fizyoterapi uygulamaları
** Manuel terapiler, fiziksel modaliteler ve egzersiz tedavisi olarak üç başlıkta toplanır.
Manuel terapi uygulamaları; mobilizasyonlar, masaj, manipülasyonlar, traksiyon uygulamaları, pasif hareketler, yumuşak doku teknikleri ve germelerdir.
Fiziksel modaliteler; düşük doz lazer uygulamaları, terapatik ultrason, elektrik uyarıları (NMES-TENS), diatermi, magnetoterapi, ESWT ve sıcak-soğuk uygulamalardır.
Egzersiz tedavisi ; kuvvetlendirme egzersizleri, esnekliği arttırıcı egzersizler, dayanıklılık egzersizleri, denge ve duyuyu geliştirici egzersizler ve yürüme eğitimlerini içerir. Ayrıca tedavi programlarında postür düzeltici egzersizler, pozisyonlama ve yoğun bakım uygulamaları da bulunmaktadır. Su içi egzersizler özellikle kırık sonrası ve dejeneratif eklem hastalıklarında çok yaygın olarak kullanılmakta ve faydaları bilinmektedir.
Nasıl Hayvan Fizyoterapisti Olunur ?
* Hayvan fizyoterapisti olmak isteyenler için belirli bir eğitim süreci ve yasal düzenlemeler bulunmaktadır.
* Bazı ülkelerde, hayvan fizyoterapisti olabilmek için veteriner hekim olma şartı aranırken, bazı ülkelerde ise daha spesifik bir hayvan fizyoterapisti lisansına yada yüksek lisansına ihtiyaç duyulabilir.
* Hayvan terapisti olabilmek için fizyoterapistler Avrupa, Amerika Birleşik Devletleri ve Avusturalya’da lisansüstü eğitim alabilmektedirler.
Eğitimlerle ilgili pek çok seçenek mevcuttur:
* Mesleğe fizyoterapide ya da veteriner teknikerliğinde lisans eğitimini tamamlayıp hayvan fizyoterapisinde yüksek lisans yaparak ya da Veteriner fizyoterapisinde lisans derecesini tamamlayarak (Şu anda yalnızca Harper Adams Üniversitesi’nde) giriş yapılabilir.
* Florida’daki Canine Rehabilitasyon Enstitüsü sertifikalı köpek terapisti olmak için kurslar vermektedir,
* Florida’da bulunan Hayvan Rehabilitasyon Enstitüsü At Masajı Terapisi Sertifikasyonu almak için eğitim vermektedir,
*Yakın Doğu Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü’nde ülkemizin ve Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk “Hayvanlarda Fizyoterapi” lisans dersini açılmıştır.
* Hayvanlarla çalışmak isteyen bir fizyoterapist bir veteriner ofisinde gönüllü olarak çalışma fırsatlarını da araştırabilir. Hayvan fizyoterapistleri genellikle serbest olarak çalışmaktadır. Elbette bir kurum içerisinde çalışma imkanları da bulunmaktadır. Hastalar veteriner hekim tarafından sevk edileceği için bu konuda çevre edinmek de oldukça önemlidir.
*** Sizlere bir kaç adet görselde sunmak istedim bu alanda yapılan tedaviler hakkında aşağıda.