Konuyu Değerlendir
  • 1 Oy - 5 Ortalama
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5

KALÇA EKLEMI ANATOMİSİ: KEMIKLER,LIGAMENTLER VE KASLAR
#1

KALÇA EKLEMİ
Konkav asetabulum ve konveks femur başı arasında bulunan top-soket tipi 3 eksenli ve sinovyal bir eklemdir.Sagittal düzlemde flexion-extansion;horizontal düzlemde internal-external rotasyon;frontal düzlemde abduksiyon-adduksiyon hareketlerine sahiptir.Bu hareketler hem pelvisin femur uzerinde hem de femurun pelvis üzerinde yaptığı hareketlerdir.Eklemin esas görevi üst extremite ve gövdedeki ağırlığı alt extremiteye aktarmaktır.
Eklemin kapalı paket pozisyonu= 0-15 derece extansiyon,30 derece abduksiyon ve internal rotasyonu sonucu meydana gelir.
Eklemin açık paket pozisyonu/manipulasyon uygulamalarinın yapıldığı pozisyon=0-30 derece flexion,30 derece abduksiyon ve external rotasyon halidir.

[Resim: hK01g3.jpg]

[Resim: 8CxPJJ.jpg]


KEMIKLER
1.)Asetabulum
*Soket eklemi oluşturur.
* İlium ve ischium %75;pubis %25 oranında katılır.
*Lunat yüzey,yarım daire şeklinde femurla temas eden yerdir.(Asıl eklem yapan yerdir)Bu yüzeyin superioranterior bölgesi,en kalın eklem kıkırdağına sahiptir.Böylece bu kalınlaşma ağırlığı t extremiteye aktarırken yaralanmaları önler!
*Asetabulum tam yuvarlak bir şekil almıyor aşağısında bulunan ve 60 ya da 70 derece arasında inferior yöndeki açıklığa asetabular çentik adı verilir.
*Merkez kenar açısı 35 derecedir.Bu açi acetabulumun femur başını kavramasını sağlar yani asetabulumun femuru içinde tutabilme özelliği de diyebiliriz.
*Azalmış merkez kenar açısı;dislokasyon riskini,taban teması sırasında eklem basıncını arttırır.
*Artmış merkez kenar açısı;acetabulum yumuşak dokuları sıkıştırır ve femuru acetabulumun içinde çok tutar.
*Acetabular anteeversiyon açısı 20 derecedir.Acetabulumun posteriorundan anterioruna çizgi çekilerek bulunur.Bu açının artması,anterior dislokasyon,anterior labrum lezyonlarına,external rotasyonun aşırılaşmasını akla getirir.

KLINIK=Acetabulum problemleri doğumda bebekte bacaktan çekme gibi manevralar sonucu meydana gelir.Buna bağlı olarak çocuklarda femur daha üstte yerleşebilir.Sonuncunda çocuklarda erken dönemde osteroartrit gelişme riski artar!

[Resim: 0B17aD.jpg]

2.)Labrum
*Femur başının acetabuluma oturmasını sağlayan asıl yerdir.
*Stabilizasyonu %30 oranında bir negatif eklem içi basınç oluşturarak sağlar.
*Labrumun vaskülarizasyonu zayıfken;proprioseptif bildirim sağlayan afferent sinirleri fazladır.
*Temas sırasında stresi azaltir ve eklem kıkırdağını korur.
*Acetabular çentik/notch kısmını ilerde de bahsedilen transvers acetabular ligament örter.

[Resim: es6UJH.jpg]

3.)Proximal Femur
*Trochantör major ve minör,trochanterik fossadan meydana gelir.
*Ligamentum teres fovea denilen yapıya yapışır.
*Bu fovea bölgesi dışında femur bölgesinin proximalinde tüm yüzey eklem kıkırdağıyla kaplıdır.
*Inklinasyon açısı yeni dogan bireylerde 165-170 dereceyken yaşam boyu üstüne yük bindikçe erişkin değeri olan 125 dereceye iner.Bu, frontal düzlemdeki femur boynuyla femur şaftının medial tarafı arasındaki açıyı ifade eder.
*İnklinasyon açısındaki anormal artış ya da azalış femur başıyka asetabulum arasındaki eklemi değistirebilir sonucunda kalçanın biyomekaniksel ozelliklerini etkiler.
*İnklinasyon açısının artması coxae valga;azalması coxae vara durumunu ifade eder.

[Resim: P3MMd6.jpg]

*Femur torsiyon/deklinasyon açısı yeni doğanda 40;erişkinden 12-15 derece arasındadır.
*Femur torsiyon açısı arttıkça anteversiyon durumu meydana gelir.Yetişkinlerde devam eden bu durum kalça çıkığına,eklemde uyumsuzluğa ve eklem temas kuvvetinde artışa sebep olur!
*Femur torsiyon açısı azaldıkça ki bu durum cerebral palsy/cp'li bireylerde sık karşılaşılan retroeversiyon durumu meydana gelir.Femur external rotasyon yapar böylece ayaklar dışa basar!

[Resim: screen%20shot%202012-07-22%20at%209.03.31%20am.jpg]

*Kompakt kemik büyük yüklere dayanır,çok yoğun ve serttir.Alt femur ve tüm şaft/gövdesi ozellikle kalındır.Bu durum alt extremiteye yük aktarımına yardım eder.
*Femur proximalindeyse süngerimsi kemik yoğundur böylece elastikiyeti sayesinde tekrar eden external kuvvetleri absorbe etmek/şok absorban olmaya yardım eder.



LIGAMENTLER
1.)İntrakapsüler Ligamentler
Aşağıda bahsedilen iliofemoral,pubofemoral ve ischiofemoral ligament kalça eklemini dışardan sarar ve stabilizasyon sağlarlar.Yukarıda bahsedilen açı değerlerini oluşmasına katkı sağlarlar ve artmasına ya da azalmasına izin vermezler.Bu 3 ligamentin en uzamış ve gergin pozisyonu kalçanın extansiyon halidir.
?İliofemoral Ligament:
*Bigelow'un Y bağı olarak da adlandırılır.
*Kalçanın en güçlü ve sert ligamanıdır.
*Kalçanın aşırı extansiyonunu ve external rotasyonunu limitler.
?İschiofemoral Ligament:
*Yüzeysel lifleri;internal rotasyon ve extansiyonda gergin hale gelir.
*Süperior lifleri;adduksiyonda gergin hale gelir.
?Pubofemoral Ligament:
*Kalça adduksiyon,extansiyon ve external rotasyonda gergin hale gelir.

[Resim: WiNk6M.jpg]

2.)Kapsüler Ligamentler
?Transvers Asetabular Ligament:
*Acetabular çentik-notch kısmını örter.
?Ligamentum Teres:
*Proximal Femurdaki foveaya yapışır.

[Resim: IwHCx3.jpg]

!!!Bu ligamanlar ve asetabular labrum,eklem kapsülü kalça ekleminin STATIK STABILIZATÖRLERİDİR.
!!!Yumuşak dokular ve kaslar kalça ekleminin DINAMIK STABILIZATÖRLERİDİR.



VASKÜLER YAPILAR VE BESLENME
*Medial ve lateral sirkumflex femoral arter,obturator arter sayesinde kalça eklemi kanlanması sağlanır.
KLINIK=Eğer yukarıda bahsedilen arterlerde varsa femur başında avasküler nekroz meydana gelir!
*Medial ve lateral sirkumflex femoral ven.

[Resim: NDFgVn.jpg]

KASLAR
1)M.Iliopsoas:
*Psoas major kası lumbal vertebralardan,iliacus kası ise fossa iliacadan başlayarak trochantör minörde sonlanır.N.femoralis(L2-4)tarafından innerve edilir.Primer mover görevi art.coxae'ya flexion yaptırmaktır.Ayrıca uyluğa flexion ve external rotasyon yaptırır.

[Resim: IW88jS.jpg]

2)M.Pectineus:
*Pubik gaga ve pectineus fasyadan başlayıp femurda olan linea pectinea'da sonlanır.N.femoralis(L2-4)tarafından innerve edilir.Uyluğa adduksiyon ve flexion yaptırır.
3)M.Quadriceps Femoris
?Rectus femoris=Spina iliaca anterior inferior
?Vastus lateralis=Linea aspera ve trochantör major
?Vastus intermedius=Femurun anterior yüzü
?Vastus medialis=Linea aspera ve crista supraepicondylus medialis'ten başlayarak ligamentum patella yoluyla tuberositas tibia'da sonlanırlar.Quadricepsi oluşturan bu dört kasın innervasyonunu N.femoralis(L2-4) sağlar.Hepsi bacağa extansion yaptırmakla görevlidir.Sadece RECTUS FEMORIS uyluğa flexion yaptırır.

[Resim: ylmdeo.jpg]

4)M.Tensor Fascie Lata/TFL
*Sias'tan başlayarak tibianın lateral kondilinde sonlanır.N.Gluteus superior(L4-S1) tarafından innerve edilir.Uyluk flexiondayken abduksiyon yaptırır.Aynı zamanda uyluğa flexion yaptırırken;bacağa extansion yaptırır.
5)M.Sartorius
*Sias'tan başlayarak tibianın iç yan yüzünde sonlanır.N.femoralis(L2-4)tarafından innerve edilir.Uyluğa;flexion,abduksiyon ve external rotasyon yaptırır.Aynı zamanda bacağa flexion ve internal rotasyon yaptırmakta görevlidir.

[Resim: seWdzl.jpg]

6)Hamstringler
?Biceps Femoris=Caput longumu tuber ischiadicum,caput breve linea asperanın lateralinde başlayarak caput fibula ve tibianın lateral kondilinde sonlanır.Caput longumu N.Tibialis(L4-5 ve S1-3)tarafından innerve edilir.Caput breve kısmı N.Peroneus Communis(L4-5) tarafından innerve edilir
edilir.Uyluğa extansiyon yaptırırken bacağa flexion ve external rotasyon yaptırır.
?Semimebranosus=Tuber ischiadicumdan başlayarak tibianın medial kondilinde sonlanır.N.tibialis(L4-5,S1-3) tarafından innerve edilir.Uyluğa extansiyon yaptırırken bacağa flexion ve internal rotasyon yaptırır.
?Semitendinosus=Tuber ischiadicum'dan başlayarak tibianın proximal iç yan yüzünde sonlanır.N.Tibialis tarafında innerve edilir.Uyluğa extansiyon yaptırırken bacağa flexion ve internal rotasyon yaptırır.

[Resim: syk3ZO.jpg]

7)M.Gluteus Maxiumus
*Os ilium,os sacrum ve ligament sacrotuberale'den başlayarak tub.glutea ve lig.iliotibiale'de sonlanır.N.Gluteus İnferior(L5-S2)tarafından innerve edilir.Primer mover görevi uyluğa extansion yaptırmaktır.Ek olarak uyluğa external rotasyon yaptırır.
8)M.Gluteus Medius
*Iium'un dıs yüzünde başlayıp trochantör major'de biter.N.Gluteus Superior (L4-S1)tarafından innerve edilir.Primer mover görevi uyluğa abduksiyon yaptırmaktır.Ek olarak uyluğa internal rotasyon yaptırır.
KLINIK=Uyluğun en güçlü abduktorudur.Abduktor kasların vücut ağırlığının yaklaşık 3 katı kuvvet oluşturması gerekir çünkü bu kas gelen vücut ağırlığını dengeler ve yürürken dengemizi sağlar.Eğer bu olay kas zayıflığından ötürü sağlanamazsa sonucunda yürüme patolojisi olan TRANDELENBURG YÜRÜYÜŞÜ meydana gelir.
9)M.Gluteus Minimus
*Linea glutea superior ve inferior arasin kalan sahadan başlayıp trochantor majorde sonlanır.N.Gluteus Superior(L4-S1)tarafından innerve edilir.Primer mover görevi uyluğa internal rotasyondur.Uyluk abduksiyonuna yardım eder.

[Resim: kd0Piv.jpg]

10)Adductorler
?M.Adductor Magnus=Uyluğun en güçlü adduktorudur.Hamstring icinde yer alan bölümü tub.ischiadicum'dan başlarken geri kalan kısmı ramus ossis ischii'den baslayarak linea aspera distal bölümde sonlanır.N.obturatorius(L2-4)tarafından innerve edilirken hamstring kısmını N.Tibialis innerve eder yani çift sinir innervasyonuna sahiptir.Primer mover görevi uyluğa adduksiyon yaptirmaktır.Ek olarak uyluk flexionunda görev alır.
?M.Adduktor Longus=Pubisten başlayarak linea asperanın orta1/3'inde sonlanır.N.Obturatorius(L2-4) tarafından innerve edilir.Primer mover görevi uyluga adduksiyon yaptirmaktır.Ek olarak uyluğa flexion ve internal rotasyon yaptırır.
?M.Adduktor Brevis=Pubisten başlar ve linea asperanın proximal kısmında sonlanır.N.Obturatorius(L2-4) tarafından innerve edilir.Primer mover görevi uyluğa adduksiyon yaptırır.Ek olarak uyluğa flexion yaptırır.

[Resim: V4hkMl.jpg]

11)M.Gracilis
*Pubisten başlar tibianın proximal iç yan yüzünde sonlanır.N.Obturatorius tarafından innerve edilir.Uyluğa adduksiyon yaptırırken bacağa flexion ve internal rotasyon yaptırır.
12) Kalça External Rotatörler
?Piriformis=Sacral plexustan gelen sinir dalları tarafından innerve edilir.
?Gemellus süperior=Sacral plexustan gelen dallar tarafından innerve edilir.
?Gemellus inferior=Sacral plexustan gelen dallar tarafından innerve edilir.
?Obturatorius internus=Sacral plexustan gelen dallar sayesinde innerve edilir.
?Obturatorius externus=N.Obturatorius tarafından innerve edilir.
?Quadratus femoris=Kalçanın en güçlü external rotatorudur.Sacral plexustan gelen dallar tarafından innerve edilir.


[Resim: mxdfI7.jpg]
Bul
Alıntı


Foruma Git:


Bu konuyu görüntüleyen kullanıcı(lar): 2 Ziyaretçi