Konuyu Değerlendir
  • 1 Oy - 5 Ortalama
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5

SİSTEMİK LUPUS ERİTEMATOZUS VE FİZYOTERAPİ
#1

SİSTEMİK LUPUS ERİTEMATOZUS/SLE VE FİZYOTERAPİ
   SLE,ağırlıklı olarak kadınları etkileyen her 100.000 kadından yaklaşık 20’sinin sahip olduğu multifaktöryel etiyolojiye sahip sistemik bir otoimmün bir hastalıktır. Cilt,eklemleri,böbrekler,beyin başta olmak üzere ve diğer organlar ve çoğu sistemi  etkileyen bağışıklık aracılı bir hasarla karakterizedir. İmmünolojik anormallikler,özellikle bir dizi antinükleer antikor (ANA) üretimi, hastalığın önemli bir özelliğidir. Kardiyovasküler hastalıklar şu anda SLE popülasyonundaki ölümlerin ana nedenlerinden birini temsil etmektedir. Kardiyovasküler hastalık ve ateroskleroz riskini artıran obezite,SLE'li hastaların yaklaşık% 50'sinde mevcuttur.

KLİNİK BULGULAR
Hastalar,hafif eklem ve cilt tutulumundan yaşamı tehdit eden böbrek,hematolojik veya merkezi sinir sistemi tutulumuna kadar değişen çeşitli klinik özelliklerle hastanelere  başvurur.SLE tanısı genellikle alternatif tanılar dışlandıktan sonra klinik ve laboratuvar bulgularına dayanır.

[Resim: 9sYcNy.jpg]

Yapısal Semptomlar:
   SLE’li hastaların çoğunda;yorgunluk,ateş,kilo kaybı gibi yapısal semptomlar mevcuttur.
1.)Yorgunluk=Hastalarda görülen en yaygın şikayet olup %80-100’ünde vardır.Sıklıkla depresyon,uyku bozukluğu ve eşlik eden fibromiyalji ile yakından ilişkilidir.
2.)Ateş=SLE’li hastaların %50’sinden fazla görülen ateş,hastalığın aktif döneminde NSAID gibi ajanlar kullanılarak azalacak veya ortadan kalkacaktır.
3.)Myalji=Hastalıkta yaygın olan diğer bulgular arasındadır.Şiddetli kas zayıflığı ve miyozit myaljiye göre nadirdir ancak detaylı değerlendirmede göz önünde bulundurulmalıdır.
4.)Kilo Değişimi=SLE’de bu durum ya hastalığın kendisinden ya da tedavi sürecinden kaynaklanmaktadır.Genelde kilodaki düşüşler tanı koymadan önce meydana gelir.Bu kilo kayıpları;iştah azalması,kullanılan diüretik benzeri ilaçların yan etkileri, gastroözofageal reflü gibi gastrointestinal sistem hastalıklarından kaynaklı olabilir.Kilo artışı ise genellikle hipoalbüminemi ile ilişkili tuz ve su tutulması veya kullanılan glukokortikoidlere bağlı iştah artışıyla ilişkilidir.
Artrit ve Artaljiler:
   Genellikle hastalığın en erken belirtilerinden olup hastaların %90’ınından fazlasında görülüp poliartiküler ve simetrik olma eğilimindedir.Artrit orta derecede ağrılıdır genellikle erozyona neden olmaz ve nadiren deforme olur .Buna ek olarak  bazen SLE'li hastalar, romatoid artrite (RA) benzer bir deforme edici eroziv artrit geliştirebilirler.

[Resim: Syp0cH.jpg]

[Resim: zna1fR.jpg]

Mukokutanöz Tutulum:
   Hastalığın seyri sırasında deri ve mukoza zarı lezyonları yaygındır.En yaygın lezyon ise halk arasında kelebek döküntüsü olarak bilinen güneşe maruz kaldıktan sonra ortaya çıkan nazolabial kıvrımları koruyan yanaklar ve burun üzerindeki malar dağılımında akut kutanöz lupus eritemiyle karakterizedir. Bazı hastalarda daha inflamatuar ve skarlaşma eğilimi olan diskoid lezyonlar gelişebilir.Işığa duyarlılık SLE ile ilişkili deri lezyonları için ortak nedenler arasındadır.Buna ek olarak;ağrısız oral ya da nazal ülserler,kararsız alopesi görülebilir.Özellikle diskoid lupuslu hastalarda skarlaşan alopesi meydana gelebilir.

[Resim: pYqRS2.jpg]

[Resim: gQlxga.jpg]

Kardiyak Tutulum ve Vasküler Belirtiler:
   SLE'li hastalar arasında kalp hastalıkları yaygın olup perikardiyum,miyokardiyum,kapakçıklar, iletim sistemi ve koroner arterleri içerebilir.Efüzyonlu veya efüzyonsuz perikardit, SLE'nin en yaygın kardiyak belirtisidir ve hastaların yaklaşık yüzde 25'inde görülen bir durum olarak karşılaşışır.Verrucous (Libman-Sacks) endokardit genelde klinik olarak sessizdir ancak kapak yetmezliğine neden olabilir.Miyokardit nadirdir ancak şiddetli olabilir.SLE hastalarında ayrıca koroner arter hastalığı riski de yüksektir.

[Resim: lhoD5H.jpg]

1.)Raynaud Fenomeni=SLE’li hastaların %50’sine yakın kısmında görülen soğukta kaynaklanan vazospastik bir süreçtir.Aralıklı akral solgunluk ve ardından siyanoz, eritrodermi ile karakterizedir.

[Resim: yr2NIv.jpg]

2.)Vaskülit=SLE ortamında vaskülitin klinik spektrumu her boyuttaki damarların inflamatuar tutulumu potansiyeli nedeniyle geniştir.Küçük damar tutulumu en yaygın olanıdır sıklıkla kutanöz lezyonlar şeklinde kendini gösterir ancak orta ve büyük damar tutulumu da gözlenmiştir. Kutanöz küçük damar vasküliti palpe edilebilen purpura, peteşi, papülonodüler lezyonlar, livingo retikülaris, pannikülit, kıymık kanamalar ve yüzeysel ülserler şeklinde ortaya çıkabilir.SLE'deki diğer spesifik vaskülitik tutulum tipleri arasında;mezenterik vaskülit,hepatik vaskülit,pankreatik vaskülit, koroner vaskülit, pulmoner vaskülit ve retinal vaskülit ile periferik veya merkezi sinir sistemi vasküliti bulunur.
3.)Tromboembolik Hastalık= Kesin mekanizma bilinmemekle birlikte,tromboembolik hastalık hem venöz hem de arteriyel dolaşımı etkileyebilir ve SLE seyrini daha komplike hale getirebilir.
Böbrek Tutulumu:
   SLE hastalarının yaklaşık yüzde 50'sinde klinik olarak belirgindir önemli bir morbidite ve mortalite nedenidir.Lupus nefritinin klinik görünümü;asemptomatik hematüri  ve/veya proteinüriden nefrotik sendroma ve böbrek fonksiyonunun kaybıyla birlikte hızla ilerleyen glomerülonefrite kadar oldukça değişkendir.
Gastrointestinal Tutulum:
   Hastaların %40’ında GİS sorunları görülür.Bu semptomların çoğu kullanılan ilaçların reaksiyonlarından,viral ve bakteriyel enfeksiyonlardan kaynaklı olup GİS boyunca hemen hemen her organı içerebilir.
Pulmoner Tutulum:
   SLE’li hastaların çoğunda pulmoner tutuluma sekonder semptomlar gelişebilir.Belirtiler ise;plörit,pnömonit, interstisyel akciğer hastalığı, pulmoner hipertansiyon, küçülen akciğer sendromu ve alveolar kanama.
Nöropsikiyatrik Tutulum:
   Bilişsel işlev bozukluğu, deliryum,psikoz, nöbetler, baş ağrısı ve / veya periferik nöropatiler dahil olmak üzere çok çeşitli nörolojik ve psikiyatrik belirtilerden oluşur.Hastalığın kendisine  veya glukokortikoid tedavisine bağlı oluşabilen  psikoz, SLE'nin çeşitli psikiyatrik belirtilerinden biridir. Diğerleri arasında depresyon ve anksiyete bulunur. Daha az ise;hareket bozukluğu,kranial nöropatiler,myelit ve menenjit görülür.
Hematolojik Anormallikler:
   Kronik hastalık anemisi, SLE'li hastalar arasında en yaygın anemi türüdür. Lökopeni, SLE hastalarında yaygındır ve hastaların yaklaşık yüzde 50'sinde görülür. Lenf düğümü büyümesi genellikle aktif SLE ile ilişkili olarak ortaya çıkar genellikle servikal, aksiller ve kasık bölgelerini tutar. Splenomegali, özellikle aktif hastalığı olan SLE hastalarında da görülebilir.
Oftalmolojik Tutulum:
   İkincil Sjögren sendromunun  bir sonucu olarak keratokonjonktivit sicca ile birlikte gözün herhangi bir yapısı SLE'de yer alabilir.

[Resim: EX4ZuC.jpg]

Lupus hastalarında gözü ilgilendiren bir sonraki en yaygın patolojik durum pamuk yünü lekeleri şeklindeki retinal vaskülopati yer alır.
Diğer Durumlar ve Komplikasyonlar:
1.)İmmün yetmezlikler
2.)Antifosfolipid sendromu
3.)Fibromiyalji= SLE hastalarının yanı sıra diğer bazı sistemik romatizmal hastalıklar,genel popülasyondan daha yüksek bir fibromiyalji prevalansına sahiptir.
4.)Osteonekroz
5.)Osteoporoz
6.)Enfeksiyon
7.)Diğer Otoimmün hastalıklar

[Resim: RpnsS3.jpg]

DEĞERLENDİRME
   SLE'nin karakteristiği olan veya alternatif bir tanı öneren özellikleri belirlemek için seçilmiş laboratuvar testlerinin yanı sıra dikkatli bir geçmiş ve fiziksel muayene gerektirir. SLE'nin çeşitli özelliklerinin görülme sıklığı hastalığın evresine göre farklılık gösterdiğinden, daha kısa süreli semptomlarla başvuran hastaların yakın takibi gereklidir(1).
1.)Tıbbi Öykü:
*Ateş, yorgunluk, lenfadenopati veya kilo kaybı gibi yapısal semptomlar
*Malar döküntü gibi ışığa duyarlı cilt lezyonları
*Ağrısız ağız veya burun ülseri
*Düzensiz veya ön / periferik saç dökülmesi
*Raynaud fenomeni
*Simetrik olabilen eklem ağrısı veya şişmesi
*Seroziti düşündüren dispne veya plöritik göğüs ağrısı
*Perikarditi düşündüren göğüs ağrısı
*Alt ekstremite ödemi
*Nöbetler veya psikoz gibi nörolojik semptomlar
*Tekrarlayan düşükler (bkz. "Sistemik lupus eritematozuslu kadınlarda gebelik" )
*İlaca bağlı lupus ile ilişkili ilaçlara maruz kalma
2.)Fizik Muayene:
*Malar döküntü veya diskoid lezyonlarla uyumlu deri lezyonları
*Yara izi veya iz bırakmayan düzensiz alopesi
*Ağız veya nazofarengeal ülserler

[Resim: NMXEt9.jpg]

*Genellikle gezici ve simetrik olan poliartiküler artrit
*Ellerde metakarpofalangeal eklemlerde subluksasyon ve romatoid benzeri kuğu boynu deformiteleri
*Plevral efüzyon, pnömoni veya interstisyel akciğer hastalığını gösterebilen azalmış veya anormal nefes sesleri
*Alt ekstremite ödemi ve hipertansiyon
3.)Laboratuvar Testleri:
*Tam kan sayımı
*Yüksek serum kreatinin
*İdrar tahlili
*ANA (ideal olarak dolaylı immünofloresan testi ile)
*Anti-çift sarmallı DNA (anti-dsDNA)
*Antifosfolipid antikorları (lupus antikoagülan [LA], immünoglobulin [Ig] G ve IgM antikardiolipin [aCL] antikorları ve IgG ve IgM anti-beta2-glikoprotein)
Eritrosit sedimantasyon hızı (ESR) ve / veya C-reaktif protein (CRP) seviyeleri
*İdrar protein-kreatinin oran

[Resim: m3l7YC.jpg]

4.)Görüntüleme
*Düz radyografiler (örn. Şişmiş eklemlerin; RA'da etkilenen eklemlerin aksine, SLE'de erozyonlar seyrek olarak gözlenir).
*Kas-iskelet ultrasonografisi (örneğin, ellerde ve bileklerde sinovit ve tenosinoviti saptamak için ağrılı eklemlerin ).
*Renal ultrasonografi (ör. Böbrek boyutunu değerlendirmek ve böbrek yetmezliği kanıtı olduğunda idrar yolu tıkanıklığını dışlamak için)
*Göğüs radyografisi (örneğin, şüpheli plevral efüzyon, interstisyel akciğer hastalığı, kardiyomegali için).
*Ekokardiyografi (örneğin, şüpheli perikardiyal tutulum için, bir emboli kaynağını değerlendirmek için veya pulmoner arter basıncının invazif olmayan bir şekilde tahmin edilmesi; ve verruka gibi şüpheli kapak lezyonlarının değerlendirilmesi için).
*Bilgisayarlı tomografi (CT; örneğin karın ağrısı, şüpheli pankreatit, interstisyel akciğer hastalığı için).
*Manyetik rezonans görüntüleme (MRI; örneğin fokal nörolojik defisitler veya bilişsel işlev bozukluğu için)

TANI KRİTERLERİ
ACR(Amerikan Romatoloji Koleji) Kriterleri;
1.)Malar döküntü
2.)Işığa duyarlılık
3.)Diskoid döküntü
4.)Ağız ülserleri
5.)Artrit
6.)Serozit
7.)Böbrek bozukluğu
8.)Nörolojik bozukluk
9.)Hematolojik bozukluk
10.)ANA
11.) İmmünolojik bozukluklar
***ACR kriterleri için, gerekli sayının karşılanıp karşılanmadığını belirlemede klinik ve immünolojik kriterler arasında hiçbir ayrım yapılmaz. Sınıflandırma 11 kritere dayanmaktadır. Klinik çalışmalarda hastaları belirlemek amacıyla, herhangi bir gözlem aralığı sırasında 11 kriterden herhangi 4 veya daha fazlası seri veya eşzamanlı olarak mevcutsa, bir kişinin SLE'ye sahip olduğu söylenir(2,3).

[Resim: gvfSoW.jpg]

SLICC(Sistemik Lupus Uluslararası İşbirliği Klinikleri) kriterleri;
1.)Akut kutanöz lupus
2.) Kronik kutanöz lupus
3.) Kararsız alopesi
4.) Ağız veya burun ülserleri
5.) Eklem hastalığı
6.) Serozit
7.) Böbrek bozukluğu
8.)Nörolojik bozuklul
9.) Hemolitik anemi
10.) Lökopeni veya lenfopeni
11.) Trombositopeni
12.)ANA
13.) Anti-dsDNA
14.) Anti-Sm
15.) Antifosfolipid
16.) Düşük tamamlayıcI
17.) Doğrudan Coombs testi
***En az 1 klinik kriter ve 1 immünolojik kriter dahil 17 kriterden 4'ü VEYA biyopsi ile kanıtlanmış lupus nefriti. SLICC kriterleri için kriterler kümülatiftir ve şu anda eşzamanlı olmaları gerekmez. Bir hasta, SLICC sınıflandırma kriterlerinde kullanılan en az 1 klinik kriter ve 1 immünolojik kriter dahil olmak üzere 4 klinik ve immünolojik kriterleri karşılıyorsa SLE'ye sahip olarak sınıflandırılır.Alternatif olarak, SLICC kriterlerine göre, ANA veya anti-dsDNA antikorlarının varlığında SLE ile uyumlu biyopsi ile kanıtlanmış nefriti olan bir hasta SLE'ye sahip olarak sınıflandırılır(4).

SLE ve FİZYOTERAPİ
Egzersiz Tedavisi
   Sistemik lupus eritematozus, yüksek kardiyovasküler risk, metabolik bozukluklara yatkınlık, kas kaybı ve yorgunlukla ilişkili sistemik bir otoimmün hastalıktır. Egzersiz tedavisi, sistemik lupus eritematozustaki komorbiditelerin uzun süreli tedavisinin önemli bir parçası haline gelmiştir. Hastalara verilen aerobik,gevşeme,submaxial düzeyde yapılacak olan izometrik ve izotonik egzersizler sistemik lupus eritematozlu hastalarda artmış aerobik kapasite ve egzersiz toleransı gibi çeşitli faydalara yol açabilir, bu da yaşam kalitesinde artış, depresyonda azalma ve yorgunluk azalmasıyla sonuçlanır(5).
   Çeşitli çalışmalar fiziksel egzersizin sistemik lupus eritematozusta iyi tolere edildiğini göstermiştir. Bisiklete binme, koşma ve yürümenin sistemik lupus eritematozuslu hastalarda etkili ve iyi tolere edildiği gösterilmiştir.Elastik bantlarla progresif direnç antrenmanı ise kas gücünü artırmak için güvenli bir yöntem olarak kabul edilirancak, kardiyovasküler eğitimin, hastaların yaşam kalitesi üzerinde direnç eğitiminden daha iyi bir etkiye sahip olduğu görülmektedir(5).
   Egzersiz programları oluşturulurken,kişiye özel ayarlanacak reçetede tek tip egzersiz yerine egzersiz çeşitlerinyle kombine bir program oluşturulması önemlidir.
ROM Egzersizleri=Lupusta zamanla artrit ve ağrı;ROM'un azalmasına buna bağlı olarak da işlev kaybına neden olabilir.Bu yüzden eklem hareket açıklığını teşhis konulur konulmaz korumak önemlidir.Hastalara tedavi sırasından eklemlerini her gün tam ROM boyunca hareket ettirmesi teşvik edilmelidir.

[Resim: ZbtL1n.png]

Germe Egzersizleri=Bilindiği üzere yapılan germeler,kasların flexibilitesi için önemlidir.Hastalara germe sırasında rahat kalmaya ve yapılan germeye konsantre olması öğretilmelidir.Yapılacak olan germe sınırı ağrının hissedildiği yerin bir birim aşağısıdır.

[Resim: UHgvjA.jpg]

Kuvvetlendirme Egzersizleri=Lupuslu hastalarda ağrı ve artrit önemli sorunlar arasındadır.Hastalarda ağrılı eklemlerde kullanmayaya bağlı olarak kaslar zayıflamaya başlar ardından atrofiler oluşur.Kas işlevsiz hale gelir,bu da ağrının artmasını tetikler ve daha fazla sakatlığa sebebiyet verir.Düzenli olarak ardışık olmayan günlerde yapılan bu uygulamalar büyük kas gruplarının içermesinin yanı sıra özellikle el eklemleri dahil olmak üzere artritin oluştuğu ekleme yönelik spesifik kuvvetlendirmeler de içermelidir.Kasları güçlendirmek ve kazanılan kuvveti sürdürmek,hastaların yaşam kalitesini arttırmak için önemlidir.

[Resim: 2A46Mx.jpg]
[Resim: 6Ei1L7.jpg]
[Resim: lk0m5X.jpg]

Aerobik Egzersizler=Bu tarz egzersizler,kalp atış hızını yükseltir ve büyük kas gruplarını içerir(hamstring,quadriceps,vs.).Hızlı ve tempolu yürüyüş,sabit bisiklet,dans gibi aktiviteler bu gruba örnek verilebilir.

[Resim: AiKhwr.png]

Diğer yandan yüzme de ağırlık taşıyan eklemlerde artrit varsa (ayaklar,diz,kalçalar)yüzme ve su içi egzersizler eklemlere binen yükü azaltacağından iyi bir seçim haline gelebilir.

[Resim: QVBCgA.jpg]

   2018’te yapılan bir çalışmada SLE’li Kadınlarda 12 haftalık aerobik egzersizin arteriyel sertlik,enflamasyon ve kardiyorespiratuvar fitness üzerindeki etkileri araştırıldı.Egzersiz grubundaki hastalar; bir koşu bandında  toplam 12 hafta boyunca  24 seans  orta ila şiddetli şiddetli aerobik egzersizi boyunca haftada iki 75 dakikalık seans yaptılar. Tüm seanslar kalp atış hızı rezervinin (HRR) yaklaşık% 35-40'ında koşu bandı üzerinde majör kas gruplarının 3-4 dakikalık aktif gerilmesinden oluşan bir ısınmayla başlayıp ana kas gruplarının statik gerilmesi ve gevşeme egzersizlerinden oluşan soğuma aşamasıyla son buldu.Kontrol grubundaki hastalar ise; fiziksel aktivite kılavuzları ve temel beslenme bilgileri dahil olmak üzere sağlıklı bir yaşam tarzı hakkında sözlü bilgi aldı.Araştırmanın sonucunda  12 haftalık progresif koşu bandı aerobik egzersizi grubunun ,sağlıklı yaşam tarzı önerisi alan SLE’li kadınlara göre arteriyel sertliği, inflamasyonu veya oksidatif stresi şiddetlendirmeden kardiyorespiratuvar kondisyonu artırdığını göstermektedir(6).
   Fiziksel hareketsizliğin SLE'li hastalarda yorgunlukla önemli ölçüde ilişkili olduğu bulunduğundan,çalışmalara göre egzersiz yorgunluğu hafifletmek için mantıklı bir strateji olarak kabul edilmiştir.Hastalara verilen  egzersiz programlarının birincil amacı egzersiz toleransını, aerobik kapasiteyi ve algılanan fiziksel işlevi artırmak ve yorgunluğu azaltmaktır.Yapılan çoğu çalışmada  egzersiz sonrası yorgunlukta önemli iyileşmeler olduğu söylenmektedir.Ek olarak, egzersizin güvenli olduğu ve SLE hastalığı aktivitesini şiddetlendirmediği  de gösterilmiştir(7).
Akupunktur
Akupunktur ve minimal iğneleme uygulamalarında sadece lokal morarma, iğnenin yerleştirilmesi sırasında ağrı, baş dönmesi ve baş dönmesi gibi geçici yan etkiler oluşturmaktadır. İleri visseral organ tutulumu olan SLE hastaları için akupunktur önerilmemektedir ancak Greco ve arkadaşları,akupunktur ve minimal iğnelemenin yorgunluğu azaltmada olağan bakımdan önemli ölçüde üstün olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte, akupunktur ve minimal iğneleme eşit derecede etkiliydi ancak hastalık aktivitesinde herhangi bir iyileşme gözlenmedi(8,9).

[Resim: pAKT2j.jpg]

Elektroterapi ve Ortezleme
   SLE’deki en yaygın şikayetler arasında ağrı yer almaktadır.Hastalarda ağrı kontrolünde;sıcak ve soğuk uygulamalar,elektroterapi ajanları kullanılabilir.Yine raynaud fenomeninin olmadığı SLE’li bireylerde soğuk ve nemli sıcak,TENS,EFA  uygulanabilir.Özellikle hastalıkta eklemlere düşen yükü azaltmak ve deformiteleri önlemek için ortezler tercih edilebilir.Yine ileri derece hastalık seyrinde ambulasyonu sağlamak amacıyla walker,baston veya adaptif cihazlar kullanılabilir.

DİYET
   SLE'li yetişkinlerin% 40 ila% 50'si obez olarak sınıflandırılır.SLE'li obez hastaların daha yüksek düzeyde yorgunluk yaşama olasılığı daha yüksektir.Diyetisyen tarafından kişiye özel ve hastalığın seyrine yönelik hazırlanacak diyet,yorgunluğu azaltmada ve hastaların kilo vermesine yardımcı olmada etkilidir.

MEDİKAL TEDAVİ
   Lupusta tedavinin amaçları;
1) immünomodülatörler kullanarak en düşük aktivite derecesini korumak, uygun olduğu şekilde immünosupresyonu sağlamak ve bilinen tetikleyicilerden kaçınmak,
2)Aktif lupusta organ hasarını önlemek
3) Lupusa sekonder komorbiditeler önlemek ve tedavi etmek(özellikle aterosklerozu azaltmak)
4)Aktif lupus ile ilişkili olmayan yorgunluk ve ağrıyı önlemek ya da azaltmak.
SLE’de kullanılacak olan ilaçlar hastanın tedavideki seyrine göre ilgili doktor tarafından verilmelidir.Genel olarak;
İmmünomodülatörler: Enfeksiyon veya malignite riskini artırmadan SLE'de immün sistemi olumlu bir şekilde düzenleyebilir.
1.)Hidroksiklorokin
2.)D vitamini= Lupus hastalarında, D vitamini eksikliği, artmış hastalık aktivitesi ve yorgunluk  ve ayrıca antifosfolipid antikorlar da dahil olmak üzere artmış tromboz riski ile ilişkilidir
3.)Dehidroeipandrosteron (DHEA)

Kortikosteroidler: Kortikosteroidler, bağışıklık sisteminin tüm bileşenlerini etkiler. Mümkün olduğunca oral kortikosteroidlerden kaçınılmalıdır. Lupus hastalarında, tanıdan sonraki organ hasarının% 80'i doğrudan veya dolaylı olarak prednizona bağlanabilir.Günde 10 ila 20 mg'lık dozlar kardiyovasküler olay riskini artırır(10,11).

Sitotoksik-immünosupresanlar:
1.)Siklofosfamid
2. Azatioprin
3.) Metotreksat
4.) Mikofenolat
5.) Kalsinörin inhibitörleri(12).
 
KAYNAKÇA
1.)UpToDate. Clinical Manifestations and Diagnosis of Systemic Lupus Erythematosus in Adults. Waltham, MA: UpToDate; (2020).
2.) Tan EM, Cohen AS, Fries JF, et al. The 1982 revised criteria for the classification of systemic lupus erythematosus. Arthritis Rheum 1982; 25:1271.
3.)Hochberg MC. Updating the American College of Rheumatology revised criteria for the classification of systemic lupus erythematosus (letter). Arthritis Rheum 1997; 40:1725.
4.) Petri M, Orbai AM, Alarcón GS, et al. Derivation and validation of the Systemic Lupus International Collaborating Clinics classification criteria for systemic lupus erythematosus. Arthritis Rheum 2012; 64:2677.
5.) Boedecker SC, Philippi KFA, Neuberger E, et al. Twelve-Week Internet-Based Individualized Exercise Program in Adults With Systemic Lupus Erythematosus: Protocol for a Randomized Controlled Trial. JMIR Res Protoc. 2020;9(11):e18291. Published 2020 Nov 3. doi:10.2196/18291.
6.) Soriano-Maldonado A, Morillas-de-Laguno P, Sabio JM, et al. Effects of 12-week Aerobic Exercise on Arterial Stiffness, Inflammation, and Cardiorespiratory Fitness in Women with Systemic LUPUS Erythematosus: Non-Randomized Controlled Trial. J Clin Med. 2018;7(12):477. Published 2018 Nov 24. doi:10.3390/jcm7120477.
7.) Yuen HK, Cunningham MA. Optimal management of fatigue in patients with systemic lupus erythematosus: a systematic review. Ther Clin Risk Manag. 2014;10:775-786. Published 2014 Oct 1. doi:10.2147/TCRM.S56063.
8.) Greco CM, Kao AH, Maksimowicz-McKinnon K, et al. Acupuncture for systemic lupus erythematosus: a pilot RCT feasibility and safety study. Lupus. 2008;17:1108–1116.
9.)Ware JE, Jr, Sherbourne CD. The MOS 36-item short-form health survey (SF-36). I. Conceptual framework and item selection. Med Care. 1992;30:473–483.
10.) Gladman DD, Urowitz MB, Rahman P, Ibañez D, Tam L-S, Accrual of organ damage over time in patients with systemic lupus erythematosus., J. Rheumatol 30 (2003) 1955–9.
11.)Magder LS, Petri M, Incidence of and risk factors for adverse cardiovascular events among patients with systemic lupus erythematosus, Am. J. Epidemiol 176 (2012) 708–719. doi:10.1093/aje/kws130.
12.) Fava A, Petri M. Systemic lupus erythematosus: Diagnosis and clinical management. J Autoimmun. 2019;96:1-13. doi:10.1016/j.jaut.2018.11.001.
Bul
Alıntı


Foruma Git:


Bu konuyu görüntüleyen kullanıcı(lar): 1 Ziyaretçi